Zo herken je een moederwond: wat er gebeurt wanneer je als kind liefde moest missen…
Velen van ons hebben een ‘moederwond’. Sheryl Paul, auteur van De verborgen wijsheid van spanning, stress, zorgen en onzekerheid legt in dit artikel uit hoe je ’m kunt herkennen én helen. “Als je vroeg hebt ervaren dat er geen ruimte is voor jouw emotionele leven, heb je misschien wel geleerd dat de enige manier om te overleven is: anderen pleasen.”
Als de eerste persoon die je ontmoet in je leven, niet weet hoe ze van jou moet houden, kun je als kind alleen maar geloven dat het probleem bij jou ligt en niet bij je moeder.
Het verlangen naar liefde en veiligheid
Ik kan je wat vertellen over het verlangen naar een moeder. Ik kan je vertellen dat we allemaal blijven verlangen naar een moeder om… ons te voeden… om voor ons te zorgen… op de juiste manier; niet te veel en niet te weinig. Ik kan je vertellen dat we allemaal blijven verlangen naar een moeder om ons soep te brengen als we ziek zijn, niet omdat een moeder zichzelf daar beter door voelt of om haar goede aard te laten zien, maar simpelweg omdat ze ervan geniet aan haar kind te kunnen geven.
Ik kan je vertellen dat we nooit stoppen met verlangen om ingestopt te worden en een kusje te krijgen voor het slapen gaan, om vastgehouden te worden in armen die je een veilig gevoel geven, om dekens te krijgen die je warmte en comfort bieden, armen die er zijn om te geven, niet om te nemen.
Ik kan je vertellen dat we blijven verlangen naar de goedkeuring van anderen en om in de schijnwerpers te staan, waarvan het licht niet van iemand anders wordt geleend, zoals de maan het licht van de zon leent, maar een soort licht dat liefdevol en stralend is.
En ik kan je vertellen dat er erg weinig moeders zijn die hun dochters op deze manier kunnen vertellen dat ze van ze houden. Als jij een moeder hebt gehad die genoeg van je hield en op de juiste manier, dan ben je gezegend. Ik hoop dat je die ervaring stevig hebt omarmd en ervan hebt genoten.
Zo herken je een moederwond
En ik kan je vertellen over de effecten van een moederwond. Een moederwond kan zich voordoen als het verlangen om het anderen naar de zin te maken; je neemt de rol van pleaser op je. Als je bent opgevoed om continu een ander tevreden te houden, dat wat de ander wil is belangrijker dan wat jij wil, en als je vroeg hebt ervaren dat er geen ruimte is voor jouw emotionele leven, dan heb je misschien wel geleerd dat de enige manier om te overleven is: anderen pleasen. Ook als je vroeger werd gestraft voor het uiten van je woede of verdriet. Genegeerd worden of op een kille manier behandeld worden, zijn ook manieren van straffen.
Verlatingsangst en schaamte
Deze manier van leven kan beginnen door je als een perfectionist te gedragen, door zo snel mogelijk te handelen om de goedkeuring van anderen te krijgen, een goedkeuring die je nooit van je moeder hebt gekregen. Voor een kind is het verschrikkelijk om in te zien dat z’n moeder, vanwege haar eigen wonden, niet kan voldoen aan zijn emotionele behoeften, waardoor het kind dus vaak gelooft dat het probleem bij hem of haar ligt. Als ik op de een of andere manier perfecter was, zou ik de goedkeuring hebben gekregen die ik zo nodig had…
In romantische relaties en vriendschappen kan dit gevoel naar boven komen als een overspoelende angst (er wordt niet geluisterd naar wat ik wil) en/of een intense verlatingsangst. En zoiets kan zich voordoen als schaamte, de overtuiging die jou vertelt: ‘Ik ben gebroken. Ik ben te veel. Ik ben niet genoeg. Ik ben het niet waard.’ Want als de eerste persoon die je ontmoet in je leven, niet weet hoe ze van jou moet houden, kun je als kind alleen maar geloven dat het probleem bij jou ligt en niet bij je moeder.
Je kunt de wond zelf helen
Behalve dat er in de fysieke behoeften van een kind moet worden voorzien, heeft het kind nog iets nodig: geliefd en gezien worden. Wat betekent dat ook zijn of haar emotionele behoeften geëerd moeten worden. Een dochter heeft geen perfecte moeder nodig, want die bestaan niet. Ze heeft een goede moeder nodig. Een goede moeder houdt van haar kind en heeft een gezonde connectie met haar kind, waardoor het kind in zichzelf gelooft en zich veilig voelt.
De meeste dochters hebben deze liefde niet meegemaakt. Maar dat betekent niet dat het te laat is om zulke liefde te krijgen. Het betekent niet dat het te laat is om het verlangen diep in je hart te vervullen. Dat waar we ons bewust van zijn, kunnen we aandacht geven. En wat we aandacht kunnen geven, kunnen we helen.
Je hoeft niets aan de relatie met je moeder te veranderen om de moederwond te helen. Je hoeft zelfs helemaal geen relatie met je moeder te hebben. Alleen moet je bereid zijn om de wond te erkennen en de moed verzamelen om om te gaan met de normale emoties die naar boven komen als gevolg van de wond: verdriet, verlangen en schaamte.
Emoties accepteren en pijn teruggeven
Ik houd er niet van om de schuld bij de ouders te leggen of om de ouders te haten voor de pijn en schaamte. Ik geloof ook niet dat genezing plaatsvindt vanuit het hoofd. Genezing vindt plaats als je de basisemoties accepteert die in je opkomen vanuit bepaalde wonden. Als je leert om de pijn en schaamte die niet van jou zijn, terug te geven en om vervolgens nieuwe en gezonde innerlijke relaties te creëren die de gaten vullen die zijn achtergelaten door onvolmaakte menselijke ouders.
Artikel is geschreven door Sheryl Paul.